31 Ara Ayurvedik Kararlar Almak
Yeni yıla girerken bir çok yeni kararlar alırız. Bu artık bir gelenek olmuştur neredeyse. Medya, internet, televizyon, radyo da bunu destekler ve niyetimiz yoksa da illa bir kararlar almalıyız’casına bizi hipnoz eder adeta :). Ancak nedense bu ‘Yeni Yıl Kararları’ çok çabuk unutulur. Bu yazımda sürdürülebilir Ayurvedik uygulamalardan bahsedeceğim. Çünkü yeni yıl kararları konularımız; mutluluk ve sağlıklı yaşam odaklı oluyor genelde. Ve Ayurveda binlerce yıl öncesinden gelen kadim uygulamaları ile hem sağlığı korumada hem de sağlığı geri kazanmada harika araçlar sunuyor bize. Bunların hepsini birden olmasa da bir veya ikisiyle başlayabiliriz, bazen ‘az daha çoktur.’ ve günlük yaşamımıza fark katar. Mutlu yaşamak ve sağlığımızı korumak ömür boyu süren bir döngü – evet her gün üzerinde çalışmamız gerekir ve aslında bu çok çaba gerektiren bir şey değildir. Keyifli okumalar ve uygulamalar dilerim. Mutlu ve sağlıklı bir yıl olsun :).
Pişmiş Elmalı Ayurvedik Kahvaltı
Pişmiş elma ideal bir kahvaltıdır çünkü hafiftir, sıcaktır ve besleyicidir. Ayurveda’ya göre güne hafif bir yemekle başlamak çok iyidir. İngilizce’de “kahvaltı”nın anlamı “oruç açmak”tır: Breakfast: break – fast. Gecenin orucunu açarız. Sindirim sistemimiz az miktarda sıcak ve besleyici yiyeceklere ihtiyacı duyar ki uyarılsın ve sindirim ateşimiz harlansın. Pişmiş elma bol miktarda lif içerdiği için eliminasyon sistemimize de yardımcı olur. Ayrıca vitaminler, eser mineraller ve antioksidan flavonoidler içerir. Bütün bunlar kilo vermek için iyidir, çünkü sindirimimizi hafifleten ve boş kaloriler yerine besin ekleyen her şey, vücudun yağ yakmasına yardımcı olur.
Ancak bu uygulamada hatırlamamız gereken en önemli şey sabahları bize yıllardır söylendiği gibi krallar gibi değil – ki bu mısır gevreği yeme alışkanlığı oturtmak için reklamlarla dayatılmış bir bilgidir, inanmıyor musunuz? araştırabilirsiniz 🙂 – hafif, yakımı kolay, ılık veya sıcak ve az ama besleyici bir kahvaltı yapmaktır.
Yiyecekleri Doğru Pişirmek
Ayurvedik yemek pişirmenin amacı; ‘baharatların zekasını, sebzelerin zekasını ve yağın zekasını’ (tüm farklı enzimleri ve enerjileri), vücudunuzun zekasının karmaşık olmayacak bir şekilde parçalayabilmesi ve kendisine dahil edebilmesi için birleştirmektir.
Ayurvedik sebzeleri iki şekilde hazırlayabiliriz. Birinci yol; sebzeleri önce su kullanarak buharda pişirmek ve ardından ghee veya zeytinyağında sotelenmiş baharatları eklemektir. İkinci yol; baharatları ghee veya zeytinyağında soteledikten sonra küçük doğranmış sebzeleri ekleyip birkaç dakika sotelemektir.
Tabii ki sadece sebze değil, çorba ve et yemeklerini de öncesinde baharatları sade yağ ile kavurarak Ayurveda prensiplerine uygun bir öğüne dönüştürebilirsiniz. Burada önemli olan nokta, baharatların ve sade yağın faydalarını, bedenimizin kullanabilmesini sağlamaktır.
Hareket Etmek
Bedenimiz rutin yani düzen ister. Eğer düzenli olarak aynı saatte egzersiz (yoga, yürüyüş, pilates) yaparsak, aynı saatte yemek yersek ve aynı saatte uyursak; daha iyi bir sindirim, daha iyi bir uyku ve genel olarak daha iyi bir bağışıklık ile yanıt verecektir. Ayurvedik konseptte, egzersizden sonra bir gün dinlenmemize gerek yoktur, çünkü Ayurvedaya göre kapasitemizin %50’sinden fazlasını kullanmamıza gerek yoktur. Bu miktar, vücut tipimize, yaşımıza ve genel sağlığımıza bağlı olarak kişiden kişiye farklılık gösterir. Kapasitemizi aşmaya başladığımızı anlamanın yolu artık burundan nefes alamamamızdır. Egzersiz sırasında (ve her zaman) burundan nefes alınır. Ağızdan havayı yutmaya başladıysak, yavaşlama ve durma zamanı gelmiştir. Bu tek ve önemli yönergeyi izlersek, egzersiz yaparak kendimizi her zaman bitkin değil, enerji dolu hissedebiliriz. Ve her gün, daha yoğun veya daha uzun süreli hareket etme kapasitemizin arttığını görürüz.
Daha Derin Uyumak
Uyku kalitemizi artırmak için yapabileceğimiz en önemli şey Ayurvedik rutinler ve beden tipimize uygun beslenmedir. Ayurvedik rutin, gecenin Kapha saatinde yani 22:00’de yatmayı içerir (22:00’den sonra Pitta saati başlar). Uyku öncesinde ellerimize ve ayaklarımıza yağlarla masajı yapmak, ılık bir banyo ile vücudu rahatlatmak Vata dosha’yı sakinleştirmeye yardımcı olur. Artmış Vata dosha zihnimizin aşırı faaliyetli olmasına neden olur ve uykuya kolay dalmamızı engeller. Ayrıca yatmadan bir saat önce telefon, televizyon veya bilgisayardan uzak durmak Vata’yı sakinleştirir ve melatonin salgılanmasını başlatır. Melatonin takviyesi almanızı özellikle tavsiye ediyorum. Sabahın Kapha saatinde, 06:00-10:00 arasında, egzersiz ve yoga yapmak da zihnimizi ve bedenimizi dengelemeye yardımcı olur.
Stresi Azaltmak
Stres gerginlik demektir. Her an alarmda olan savaş-kaç sinir sisteminin devrede olması demektir. Ve bu da stres uyarıcı hormonlarına sürekli maruz kalmamız demektir. Beden ve zihnimiz bu şekilde tasarlanmadı. Strese karşılık olarak, dinlenme ve gevşeme ile denglenmeliyiz. Bedenimiz ve zihnimiz stres modundayken değil, dinlenme ve gevşeme modundayken iyileşir ve yenilenir. Stres, Vata dosha’yı arttırarak kaygıya, aşırı aktif bir zihne ve diğer zihinsel stres biçimlerine yol açar. Genel olarak dengeli bir ayurvedik beslenme ve bu yazıda da bahsettiğim ayurvedik rutinler strese karşı müthiş bir çözümdür. Nefes egzersizleri uygulamak da otonom sinir sistemini sakinleştirmeye yardımcı olur.
Toksinleri Dışarı Atmak
Yapılacak en önemli şey toksinlerin oluşmasını önlemektir. Sabahları pişmiş elmayla birlikte kuru erik ve incir yiyerek (sindirim sisteminden toksinleri bağırsak ve idrar yoluyla vücuttan dışarı taşıyan) eliminasyon sistemimizi iyileştirebiliriz. Beslenmemize detoksifiye edici baharatlarla pişirilmiş daha fazla sebze ekleyebiliriz. Ayrıca bağırsak hareketlerimizin düzenli olduğundan emin olmalıyız (sabahları en az günde bir kez). Vücudumuz ayurvedik tavsiyelere uymak konusunda dengeliyse, kendi detoksifikasyon sistemlerini (ter, idrar ve dışkı gibi) kullanarak çoğu toksinden kendisini temizleyebilir. İlkbaharda bedenimiz doğal olarak detoks yapar, bir ilkbahar detoks programı yaparak bedeni desteklemek çok iyi olur.
Enerji Kanallarını Açmak
Derin nefes almak bedenimizin enerji kanallarını temizler, besinlerin emilimini artırır, kanı temizler, yorgunluğu giderir ve hücrelere oksijen sağlar. Derin nefes alırken zorlanıyorsanız en başta normal nefes alış verişinizi takip ederek başlayın ve nefes farkındalığınızı geliştirin. Belki de gün içinde veya akşam ağzınızdan nefes alıp veriyorsunuzdur. Önce bunu keşfedin. Farkettikçe burnunuzdan nefes alın ve verin. Zamanla nefesiniz derinleşmeye başlayacaktır. Bir eğitmenle Yogaya başlamak da çok iyi olur.
Enerji kanallarımızı temizlemenin bir yolu da rezene ve fesleğenli su içmek olabilir. Bir litre kaynamış suya bir tatlı kaşığı rezene ve 1-2 yaprak fesleğen koyun ve demleyin. Gün içince bu suyu bitirin.
Her Gün Yeni Bir Şey Öğrenmek
Ayurveda’nın kadim ‘Charaka Samhita’ kitabında; Bilge bir insan için tüm dünya öğretmendir. der. Yaşamımızda her olay bizim için bir mesajdır, bilinçli ve uyanıksak her zaman öğrenecek değerli bir şey vardır. Her gün yeni bir ipucu öğrenmeye çalışırsak ve uygularsak, sağlığımızın ve esenliğimizin hızla geliştiğini görebiliriz.
Doğayı Fark Etmek
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmenin en kolay yollarından biri doğayı fark etmek ve onunla iletişime geçmektir. Bunu içgüdüsel olarak biliriz ancak şehir içinde yaşarken ve üzerimizde sürekli bir çatı varken doğayla olan derin bağımızı unuturuz. Günde bir kaç dakika da olsa koku, görüntü ve sesleri fark ederek dışarıda duyusal bir yolculuğa çıkabiliriz. Ağaçlara veya çiçeklere dokunabilir ve nasıl göründüklerine ve hissettiklerine dikkat edebiliriz. Bunun için ormana gitmemize gere yok, evinizin yakınında bir ağaç, bir çiçek vardır mutlaka. Gece evimizin penceresinden gökyüzüne bakabilir ve genişliğini fark edebiliriz.
Hizmet Etmek
Ayurveda, aile ve toplumla olan bağımızı sağlığımızın hayati bir parçası olarak görür. Başkalarını cesaretlendirebiliriz ve ailemiz ve arkadaşlarımızla gerçek anlamda bağlantı kurabiliriz. Aşırı çalışmaya, aşırı teknoloji yüklemesine, aşırı telefon ve sosyal medya kullanımına dikkat edebiliriz. Hakikatin, Özün, Sonsuz olanın konuşulduğu sohbetlerde (Satsang’larda) ve bizi yükselten, ilham veren insanların etrafında olabiliriz. Bu hepimizin bireysel ve toplumsal hedeflerimize ulaşmasına yardımcı olur. Gönüllülük ruh sağlığının en iyi saklanan sırrıdır. Araştırmalar, başkalarına hizmet etmenin kan basıncını düşürdüğünü ve depresyon duygularını azalttığını göstermiştir. Düzenli olarak gönüllü hizmet eden kişilerde oksitosin üretimi yükselir. Görülüyor ki hizmet etmek; başkaları kadar, kendimize de yardımcı olmaktadır.
Sevgiyle ve Saygıyla Namaste,
natali
No Comments